Aneksja Krajobrazu

Laatste issue

No. 38 Zomer 2025 25,00

BREAKING #72

Rembrandtkenner

Nicole Ex

Column

Nicole Ex

Nicole Ex

Nicole Ex
is schrijver, kunsthistoricus en oprichter van See All This kunstmagazine. Sinds 2020 schrijft ze elke week een column voor de BREAKING-de-week-kunstbrief.
Column

‘Leg je pen neer,’ riep hij door de collegezaal, ‘­jullie moeten naar mij kijken als ik praat.’ Luisteren naar Ernst van de Wetering (1938-2021) was een belevenis. Aangemoedigd door onze onverdeelde aandacht laaide het vuur in hem op dat hij vervolgens op de collegezaal wist over te brengen. Het betrof zijn passie voor het fysieke ding in al zijn mythische, fysische gelaagdheden en tactiliteit. 

Ernst was een man uit de tijd dat de wereld nog analoog was. Een man ook die genoeg hulp kreeg om die wereld analoog te houden. Hij lag eens op de bank een artikel te dicteren terwijl ik met hem meeschreef. Boven de Amstel, waaraan hij woonde, viel de schemer in en toen de nacht, maar in die tussentijd lukte het om in één vloeiende beweging zijn artikel een kop en staart te geven. 

De grootste Rembrandtkenner ter wereld had de mot in zijn truien en een gat in zijn ziel, waardoor zijn enthousiaste ruimhartigheid ineens kon omslaan in achterdocht, maar zijn charisma bleef aanstekelijk en betrof een zeldzame versmelting van wetenschap, kunst, muziek, intuïtie en vrijbuiterij, waarvan zijn afgeragde Volkswagenbus de belichaming was. 

‘Moet dat nou,’ mopperde ik lachend, toen hij me ooit kwam ophalen in die Volkswagenbus en ik op de voorbank plaatsnam tussen de camping­spullen. Hij gaf een avondcollege in Leiden en had mij meegevraagd om de projector te bedienen en zijn beduimelde dia’s te sorteren. Of we daarna achter in de bus een blik spaghetti zouden eten? 

‘Dacht het niet,’ zei ik.

Ik studeerde bij hem af. Later zond ik hem een roman waarvan ik dacht dat hij die graag zou lezen: Ik heet Karmozijn (1998) van Orhan Pamuk. 

‘Dat boek heeft me volledig in de greep gehouden,’ schreef hij terug. 

Aan het einde van zijn uitvaart gaf hij ons het Pianoconcert in G van Maurice Ravel. Een melodie die hij floot als hij stond te liften langs de kant van de weg. Altijd, beweerde hij, voordat hij bij de laatste maat was, zwaaide er een portier open en werd hij meegenomen naar nieuwe verten en oorden.

Schrijf je in voor de kunstbrief en ontvang elke woensdag een nieuwe BREAKING-de-week-column van Nicole Ex in je inbox.

Recente verhalen