‘Een goed schilderij is geen illusie van de werkelijkheid maar een nieuwe realiteit’, aldus Han Schuil. In zijn nieuwe werk dat vanaf 18 november onder de titel Heat II te zien is bij Galerie Onrust, lijken illusie en werkelijkheid juist naadloos in elkaar over te lopen. Maar schijn bedriegt. Schuil zet de kijker, die zich dreigt te verliezen in de onpeilbare dieptes, telkens op het verkeerde been.
Schuils motieven liggen altijd in de zichtbare werkelijkheid zonder daar ooit een illustratie van te willen zijn. Onder het motto ‘ik zoek niet, ik vind’ – naar de beroemde uitspraak van Picasso – verwerkte Schuil eerder fragmenten uit striptekeningen, wegdekmarkeringen en lijnen en vlakjes die doen denken aan computerscherm graphics. Door die beeldelementen te isoleren, te stileren en ze te plaatsen in een nieuwe context – in verschillende ver agen op aluminium – ontstaat telkens een volkomen eigen beeld. Een werk dat zijn wortels heeft in de alledaagse werkelijkheid, soms nog deels herkenbaar is, maar waarmee Schuil een nieuwe wereld schept. ‘Abstracte kunst bestaat niet’, is zijn geliefde uitspraak. ‘Maar in een poging de werkelijkheid te overstijgen is alle kunst abstract.’
Uitgangspunt voor de werken in Heat II zijn medische thermogrammen, foto’s van een infraroodcamera die warmte in beeld brengen. En daar gebeurt iets wonderlijks. Terwijl Schuil inzoomt op het thermogram en de kleinste details daarvan in zijn werk heel dichtbij brengt, lijkt het resultaat op een close-up van het heelal met gloeiende hemellichamen en oplichtende sterren. Atmosferische beelden van een ruimte die juist lichtjaren van ons is verwijderd en oneindig veelomvattender is dan het detail dat Schuil had geselecteerd. Dat ontregelt; schept verwarring voor wie wil weten wat hij ziet en waar hij staat. Want, waar kijk je nu eigenlijk naar? Die vraag wordt versterkt doordat er in het ‘heelal’ hier en daar elementen zweven die ogen als ruimtesondes maar in werkelijkheid zijn afgeleid van plattegronden. Bouwwerken gezien van bovenaf, vanuit een heelal dat hier, in Schuils werk, feitelijk geen heelal is. Ook zijn er strakke kaders te zien die refereren aan diskette- drives of computeringangen. Het zijn bekende beeldmerken in Schuils oeuvre waaraan je oog blijft haken.
‘Schilderkunst zet de tijd stil’, zegt Schuil. ‘Het transformeert de werkelijkheid. Daarin is de vertragende en fysieke handeling van het schilderen essentieel.” Het resultaat is een verdichting van de tijd, een beeld waarin verschillende keuzes en beslissingen samenvallen. Dat ervaar je in de precisie waarmee Schuil schildert. Door verborgen maar uitgekiend aangebrachte onderlagen laat hij kleuren gloeien. Hij creëert mistvlagen die bijna lichtgevende delen lijken te versluieren. Intense kleurvelden weet hij haast ongemerkt te laten overlopen in een di use schemer en hij laat verf schiften tot celachtige structuren – opnieuw in schril contrast met dat ‘heelal’ waarin ze gureren .
Schuil weet toeval en planning met reuzenpassers, spuitbuis én marterharenkwast perfect in balans te houden en te regisseren. Het levert fascinerende beelden op waarin de geest alle kanten op kan. Beelden die verwonderen en vervreemden en die je, als ze je blik hebben gevangen je velen malen langer dan spreekwoordelijke 9 seconden vasthouden.
Wo - Za : 13.00 - 18.00
Bezoekers over HEAT II | Han Schuil