De Grote Illusie | 200 jaar Virtual Realities

Een pratend hoofd op een tafel, een geest die opduikt op het toneel, stereokijkers die je de Egyptische piramides laten zien in drie dimensies: in de negentiende eeuw worden optische illusies een sensatie. Het publiek smult ervan! Net zoals wij nu vol verbazing kijken naar een foto van de paus in een hippe designer-jas. Het kán niet, maar het lijkt echter dan echt.

De tentoonstelling De Grote Illusie – 200 jaar Virtual Realities neemt je mee terug naar de negentiende eeuw, naar de roots van virtual reality, augmented reality en fakes. De tentoonstellingszaal van het oudste museum van Nederland verandert in een spiegelpaleis. Dompel je onder in negentiende-eeuwse en hedendaagse illusies: neem een kijkje in Teylers topstuk het Kaiserpanorama, stap in een caleidoscopische ruimte, kijk door een VR-bril of laat je verrassen door beelden die met kunstmatige intelligentie (AI) gemaakt zijn – of toch niet? Van spiegels en projectoren naar het digitale vernuft van AI: De Grote Illusie laat zien dat de fascinatie voor illusies van toen niet zoveel verschilt met die van nu. Hooggeëerd publiek, komt dat zien!

Beeld:
Tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1900 was het Palais des Illusions een groot succes. Het was een grote zaal met spiegels en elektrisch licht, waar de bezoeker zich in een gigantisch paleis waande. Beeld van Universiteit van Amsterdam
Eadweard Muybridge legde in 1878 met twaalf losse camera’s een galopperend paard vast. Door de foto’s op stroken te plakken en te laten draaien ontstond een filmpje. Beeld Bastiaan van Musscher
Het Kaiserpanorama is een grote carrousel met kijkgaten, waar bezoekers rondom kunnen plaatsnemen en om de zoveel tijd een nieuw beeld voorgeschoteld krijgen. Museum Tekening van een Kaiserpanorama, Beeld van Teylers Museum.