Breitner vs Israels: Vrienden en Rivalen

De tentoonstelling Breitner vs Israels – Vriendschap en rivaliteit richt zich op de wisselwerking tussen George Hendrik Breitner (1857-1923) en Isaac Israels (1865-1934), die eind negentiende eeuw tot de belangrijkste figuren in de Nederlandse schilderkunst behoren. Beide kunstenaars doorlopen hun opleiding in Den Haag, waar zowel Israels als Breitner zich toelegt op het schilderen van militaire thema’s. Enigszins jaloers ziet Breitner hoe de acht jaar jongere Israels met succes zijn intrede in de kunstwereld maakt. De 16-jarige zoon van Jozef Israëls geldt op dat moment als de kroonprins van de Nederlandse schilderkunst. Maar al snel voelt Isaac Israels de noodzaak om zijn eigen weg te vinden. Hij verhuist naar Amsterdam, in 1886 op de voet gevolgd door Breitner. Daar bewegen de twee schilders zich in dezelfde kringen, schilderen zij dezelfde thema’s en verruilt Israels zijn tekenachtige stijl voor de losse toets van Breitner.

Breitner ontwikkelt zich tot een getalenteerd schilder van het moderne leven in de stad. Israels is daarentegen zoekende. Hij tekent veel, maar voltooit weinig schilderijen en jarenlang exposeert hij niet. In zijn brieven bekent Israels heimelijk dat het werk van Breitner hem zowel inspireert als intimideert. De onderlinge rivaliteit tussen deze twee schilders zorgt jarenlang voor spanningen en mondt in 1894 uit in een ruzie die pas in 1903 wordt bijgelegd. Beiden zijn dan inmiddels gevierde kunstenaars, die elkaar gedurende hun gehele carrière hebben bewonderd, benijd en geïnspireerd, en die dankzij hun jarenlange wedijver het beste in elkaar naar boven wisten te halen.