Aneksja Krajobrazu

Laatste issue

No. 38 Zomer 2025 25,00

Julia Margaret Cameron

Pretty Brilliant Women in the Arts

Artikel
No. 38 •

Vrouwen hebben kunst gemaakt door een geschiedenis heen die hen lange tijd negeerde – toen de eerste edities van canonieke boeken als Jansons History of Art en Gombrichs The Story of Art werden gepubliceerd, kwam er geen enkele vrouwelijke kunstenaar in voor. Met de serie Pretty Brilliant: Women in the Arts willen we heel maken wat lange tijd een half verhaal was en breiden we de canon uit met 583 vrouwelijke kunstenaars, onder wie Julia Margaret Cameron.

Julia Margaret Cameron, Unknown Woman
Fig 1. Julia Margaret Cameron, Unknown Woman, C. 1864-1866, Victoria and Albert Museum, London
tekst: Catherine de Zegher

Julia Margaret Pattle werd in 1815 in Calcutta geboren als dochter van Adeline de l’Etang en James Pattle, een Britse ambtenaar van de Oost-Indische Compagnie, de voorloper van het Britse Rijk op het subcontinent. Ze volgde haar opleiding in Frankrijk voordat ze terugkeerde naar India, en trouwde in 1838 met Charles Hay Cameron.

Toen Charles in 1848 met pensioen ging, verhuisde het gezin naar Londen. Eenmaal in Engeland, op de relatief late leeftijd van 48 jaar, begon ze met fotografie toen haar dochter haar een camera cadeau gaf. Cameron maakte kennis met fotografie op het hoogtepunt van het experimenteren met tekenen met licht naast tekenen met potlood, en werd onderdeel van de fascinerende ontwikkeling van de kunst halverwege de negentiende eeuw. Ze was een voorbeeld van de cruciale rol die vrouwen speelden in deze evolutie.

 

Julia Margaret Cameron
Fig 2. Julia Margaret Cameron

Julia Margaret Cameron

‘Vanaf het eerste moment dat ik mijn lens met tedere ijver oppakte, is deze voor mij een levend wezen geworden, met een stem, herinneringen en creatieve kracht.’

Hoewel haar fotografische carrière kort was, slechts elf jaar tussen 1864 en 1875, produceerde ze in die periode toch meer dan 1200 foto’s. Camerons fotografie, die zich tegelijkertijd met de prerafaëlitische beweging ontwikkelde, portretteert vrouwen niet alleen als verleidsters en minnaressen, zoals het werk van haar mannelijke collega’s, maar ook als zorgzame moeders en grootmoeders met kinderen en kleinkinderen, liefdevol, koesterend en kussend, en in huiselijke toneelstukken met mythologische, bijbelse en allegorische scènes.

Deze foto van een onbekende vrouw is een van de 67 foto’s in de collectie van het V&A Museum in Londen die onlangs zijn ontdekt en die toebehoorden aan haar vriend en mentor, de schilder G.F. Watts, die in een brief aan Cameron verwees naar ‘de jonge dame die poseert voor Diana’. De gebreken en vlekken in de foto, maken deel uit van de tastbaarheid van het aanraken en het huishouden. In 1875 keerde Cameron terug naar Ceylon en stierf enkele jaren later in steeds moeilijkere omstandigheden op het landgoed.

Recente verhalen