Laatste issue

No. 37 Lente 2025 15,00

Cuisine Dalínesque

Koken met Salvador Dalí

Artikel
No. 4 •

Salvador Dalí stelde in 1973 een eigenzinnig kookboek samen met recepten die al even bizar zijn als de illustraties die hij erbij maakte. Niet geschikt voor mensen die aan de lijn doen.

tekst: Laurens Collee
Salvador Dali, Les Diners de Gala
Fig 1. Salvador Dali, Les Diners de Gala

‘We hopen hier niet alleen de kwintessens van de hedendaagse gastronomie te presenteren, getekend door de grootste meester van vandaag, maar ook, en eigenlijk ook vooral, een essentiële dalínesque creatie.’

Dat schrijft de psychotherapeut van Salvador Dalí, Pierre Roumeguère, in de inleiding van het kookboek Les dîners de Gala, dat in 1973 verscheen bij de Franse uitgever Felicie met de recepten die Dalí en zijn echtgenote en muze Gala hadden verzameld voor de extravagante diners die zij samen organiseerden. Het boek telt meer dan 300 pagina’s en 136 recepten. Natuurlijk zitten daar gerechten bij met afrodisiacum, zoals je bij Dalí zou verwachten, zijn de recepten uitbundig, grotesk en genotzuchtig, en let de meester niet op een calorietje meer of minder. Zo schrijft hij in een disclaimer: ‘Wij willen graag duidelijk vermelden dat Les dîners de Gala, met zijn recepten en illustraties, puur is toegewijd aan de geneugten van de smaak. Hier vind je geen recepten volgens een bepaald dieet. We negeren bewust de grafieken en tabellen waarin chemie de plaats van gastronomie inneemt. En als je een calorieënteller bent, die het genot van eten verandert in straf, leg dit boek dan vooral weg: het is dan te levendig, te agressief en veel te impertinent voor je.’

Salvador Dali, Sodomized Entrees, 1977
Fig 2. Salvador Dali, Sodomized Entrees, 1977

Het kookboek, dat is vertaald in onder andere Engels en Duits, is zo surrealistisch als je zou verwachten van Dalí. De recepten zijn ingedeeld in hoofdstukken met absurdistische titels als ‘Kannibalisme van de herfst’, ‘Ik eet Gala’, ‘Monarchaal vlees’ en ‘Gesodomiseerde tussenmaaltijden’. De introductie van dat laatste hoofdstuk beschrijft een lugubere instructie om een jonge gans levend te plukken, in brand te steken en op te eten, ‘zodat men een levende gebraden gans kan zien’.

Bij ieder hoofdstuk maakte Dalí een prachtig schilderij en door het hele boek staan absurde tekeningen. Van sommige recepten staan foto’s afgedrukt. De tekeningen op de pagina’s die ieder hoofdstuk inleiden zijn, hoe toepasselijk, details uit Tuin der lusten van Jeroen Bosch.

Geniet hier van een paar bijzondere recepten uit het boek: een toren van rivierkreeftjes en een Casanova-cocktail, afkomstig uit het hoofdstuk ‘lustopwekkende recepten’. Volgens Dalí is het drankje geschikt ‘als omstandigheden als overwerk, uitputting, of eenvoudig een teveel aan soberheid roepen om een hartversterkertje’. Een ander voordeel van dit pep-brouwsel is volgens hem ‘dat je geen zuur gezicht hoeft te trekken zoals bij het innemen van andere medicijnen’.

 

Afbeelding bij het hoofdstuk 'Het kannibalisme van de herfst', een verwijzing naar Dalí's schilderij {{Kannibalisme d'autome}} (1936)
Fig 3. Afbeelding bij het hoofdstuk 'Het kannibalisme van de herfst', een verwijzing naar Dalí's schilderij Kannibalisme d'autome 1936

Casanova-cocktail

Ingrediënten:
1 theelepel gemberpoeder snufje cayennepeper
1 eetlepel bitter (Campari)
4 eetlepels brandewijn
2 eetlepels oude cognac (Vieille Cure)
sap van 1 sinaasappel

  • Meng de gember en cayennepeper op de bodem van het glas.
  • Giet de Campari erbij, en vervolgens de brandewijn en cognac.
  • Zet het glas dertig minuten in de koelkast.
  • Voeg ten slotte de sinaasappelsap toe en geniet!

 

Les dîners de Gala, het surrealistische kookboek van Salvador Dalí, verscheen in 1973. Er zijn slechts zo’n 400 exemplaren van dat oorspronkelijke boek bewaard gebleven, die doorgaans voor honderden euro’s verkocht worden. Taschen bracht na 43 jaar een nieuwe editie uit van het kookboek (€ 49,99).

Recente verhalen