Laatste issue

No. 39 Herfst 2025 15,00

BREAKING #285

‘Houd jij schapen?’

Nicole Ex

Column

Nicole Ex

Nicole Ex

Nicole Ex
is schrijver, kunsthistoricus en oprichter van See All This kunstmagazine. Sinds 2020 verschijnt elke woensdag haar column in de BREAKING-de-week-kunstbrief.
Column

‘Houd jij schapen?’ was de verrassende openingsvraag van actrice én (schapen)boer Isabella Rossellini toen ze mijn trui zag. Het was een vraag die in één keer wist door te dringen tot de geheime kamer van het verlangen, want ik zou trots en gelukkig zijn geweest, had ik die vraag met een ‘ja’ kunnen beantwoorden, maar ik zei: ‘Nee, ik houd een kunstmagazine.’

Rossellini zou later verklaren dat er meer overeenkomsten dan verschillen zijn tussen het houden van schapen en magazines, want wol en papier worden beide met uitsterven bedreigd, omdat het productieproces economisch niet langer rendabel of mogelijk is. Hoe dat met wol zit? Slechts 1% van de wereldwijde kledingproductie wordt gemaakt van dit zachtste en troostrijkste materiaal.

Nu ben ik een wolfetisjist. Ik kan het huis niet verlaten, krijg geen regel op papier zonder wol om me heen: schapenwol, mohair, angora, kasjmier. Het komt het dichtst bij leven met dieren. Wol ademt, houdt warmte vast en koelt als het moet. En het wonderlijke is: van je oude wollen truien kun je houden, van je uit aardolie gemaakte, degraderende yoga- of trainingspak niet.

Terwijl de consument zich maar blijft hijsen in plastic* — als een komkommer in de supermarkt — kwam net buiten Rome, op het Etruskische land van ontwerper en boer Ilaria Venturini Fendi, deze dagen het eerste World Wool Forum bijeen. Een kleine groep van producenten, kunstenaars en wolactivisten samengebracht door Lidewij Edelkoort, Philip Fimmano en Isabella Rossellini.

Buiten scheerde de wind over de kam en klonk het geblaat van schapen in de verte. Binnen reisden we met Rossellini naar Mama Farm in Long Island, New York, met ontwerper Oyuna Tserendorj naar het kasjmier van Mongolië, met kunstenaar Frances van Hasselt naar de mohair van Zuid-Afrika en met ontwerper-boer Reina Ovinge naar het schapenwol van Baambrugge.

We werden zelf een kudde, en het was wennen toen die weer uit elkaar viel.

— Nicole Ex,
hoofdredacteur

 

* Synthetische stoffen als nylon, elastaan, polyester en acryl kunnen worden beschouwd als plastics, omdat ze van aardolie zijn gemaakt en niet afbreekbaar zijn. Deze vezels komen in de vorm van microplastics uit kleding bij het dragen en wassen, wat leidt tot PFAS in het milieu.

Recente verhalen