'Als het klaar is, is het klaar' | Een ode aan Alice Neel

Niemand had Marlene Dumas ooit op het werk van Alice Neel (1900-1984) gewezen. Ze kwam jaren geleden toevallig een reproductie tegen, en was onmiddellijk gegrepen: ‘Ik heb bewondering voor die zweem van het onaffe in haar werk, voor de underkill. Als het klaar is, is het klaar.’

In de tijd dat Alice Neel naam begon te maken in Amerika, begin jaren zeventig, was ik kunststudent in Zuid-Afrika. Tijdens mijn existentiële zoektocht naar menselijke gezichten en figuren, was ik al bekend geraakt met het werk van Bacon en Hockney, ik bekeek de fotografie van Diane Arbus en de zeefdrukken van Andy Warhol. Toch had nooit iemand me iets van Alice Neel laten zien, terwijl ik onmiddellijk gegrepen werd toen ik toevallig een keer op een reproductie van haar werk stuitte. Gek genoeg was er ook in Nederland, waar ik eind zeventiger jaren naartoe ging, niemand die haar kende.

Alice Neel in haar atelier in Harlem, New York, 1944, foto: SeeThink Productions / Sam Brody

Alice Neel, Andy Warhol, 1970, Whitney Museum of American Art, New York

Alice is niet jong gestorven. En nee, niet alles wat ze schilderde was een meesterwerk. Maar kunst gaat niet (alleen) over meesters en hun werk. Het gaat ook over hun houding en hun vermetelheid. De weinig vleiende kritiek die ze over zich heen kreeg bij het naakte zelfportret als tachtigjarige, was onvergeeflijk dom. Alice heeft de ontroerendste schilderijen van zwangere vrouwen gemaakt die ik ooit heb gezien. En alhoewel niet bewust, denk ik dat mijn schilderij The Painter (1994) schatplichtig is alsmede een eerbetoon aan haar portret van Andy Warhol (1970), een van de allermooiste schilderijen van onze tijd.

Lees de hele ode van Marlene Dumas aan Alice Neel in See All This #17. Later dit jaar staat de tentoonstelling Alice Neel – Un regard engagé gepland in Centre Pompidou in Parijs.

Reacties op ‘Als het klaar is, is het klaar’ | Een ode aan Alice Neel

A. Van Hoek

Er was een prachtige overzichtsexpositie in wat nu het Kunstmuseum heet in 2016-17 in Den Haag.

Een aantal mensen is blijkbaar "van gisteren". Geen probleem, Beter laat gewaardeerd dan nooit.

Aga Cela

Alice Neel is ook mij pas gisteren toevallig bekend geworden door een film van het MET. Ik ben ook direct geraakt. (ben ook schilder van de ziel www.aga-cela.com)

Word jij ook Vriend van See All This?

1 jaar voor € 49,95,-

Kies je eigen welkomstcadeau!