Interview met Paolo Ventura

Paolo Ventura fotografeert zelfgebouwde kartonnen decors, waarin hij zichzelf en zijn familie steeds opnieuw laat verdwijnen. Zijn vervreemdende, melancholische werelden doen denken aan Italië in de jaren 50. Voor zijn laatste werk bouwde hij hele fictieve steden: ‘Alsof je in de trein zit en stedelijk landschap voorbij ziet trekken.’

Je hebt zojuist – in vijf minuten – een zelfportret gemaakt. Lijkt het een beetje?

Nee. Ik heb een snor op m’n gezicht getekend, in een poging om niet op mijn tweelingbroer te lijken. Ik heb altijd geprobeerd anders te zijn. Een tweelingbroer hebben, dat is net alsof je altijd een spiegel bij je hebt. Het is alsof je naar een video van jezelf kijkt: je ziet alleen de vervelende dingen.

Paolo Ventura – Zelfportret in vijf minuten

Lijk je op een ‘echte kunstenaar’?

Een echte kunstenaar, stel ik me zo voor, draagt een overall met verfvlekken. En een baret. Zo zie ik er eigenlijk wel eens uit, ja.

Wanneer wist je dat je kunstenaar wilde worden?

Dat wist ik op het moment dat ik mijn eerste werk verkocht, veertien jaar geleden. Ik maakte een fotoreportage voor de New Yorker, die ging over een groep mummy’s op Sicilië. Ik had nooit eerder een foto als object verkocht. Ik had mijn werk alleen verkocht aan tijdschriften, niet aan verzamelaars. Een collectie gaat langer mee dan een tijdschrift. Ik voelde me net een schilder!

Hoe zou je leven eruit zien als je geen kunstenaar was geworden?

Leger, maar nog steeds een goed leven.

Met welk materiaal werk je het liefst?

Met karton. Omdat dat goedkoop is en geweldig materiaal. Ik kan er alles mee maken.

Wat is jouw thema?

Mijn werk gaat over de angst om de mensen van wie je houdt kwijt te raken.

Hoe denk/hoop je dat mensen zich over honderd jaar jouw werk herinneren?

Ik hoop dat over 92 jaar, als mijn zoontje honderd is, hij plezier heeft van mijn werk. En dat het hem met liefde aan mij doet terugdenken.

Welke prijzen heb je gewonnen en voor welke prijs zou je graag nog eens genomineerd worden?

Het enige dat ik ooit heb gewonnen was de Marcialonga, een loop in het dorp waar ik opgroeide. Ik zou wel voor een Academy Award genomineerd willen worden. En dan zou ik het vooral leuk vinden om dat beeldje te krijgen van een knappe actrice!

Gaat kunst meer over God of over politiek?

Over God.

Wat is jouw definitie van kunst?

Federico Fellini definieerde kunst als ‘de psychotherapie van onze maatschappij.’ Kunstenaars interpreteren het onderbewuste.

Beschrijf je studio eens?

Een grote ruimte met een glazen deur.

Uitzicht vanaf werkplek

Hoe ziet je dagelijkse routine eruit?

Ik word wakker en breng mijn zoon naar school. Ochtenden vliegen voorbij. Ik zit een paar uur in een café, dan ga ik naar mijn studio, en dan ga ik lunchen. Daar word ik slaperig van. Tussen 16.00 en 18.00 uur probeer ik wat werk te maken. Dan ga ik rond 18.00 uur de deur uit en spreek ik af met vrienden. Ik werk nooit ‘s avonds of in het weekend.

Wie zijn je kunstenaarsvrienden?

Die heb ik niet. Ik heb wel een paar vrienden die graag doen alsof ze kunstenaar zijn. Mijn tweelingbroer is een heel goede schilder: Andrea Ventura.

Verzamel je zelf kunst?

Ja. Ik hou erg van 20e-eeuwse Italiaanse kunst. Vooral uit de jaren 20 en 30, kunstenaars uit de Margharita Sarfatti groep. Dit werk aan mijn muur is van Mauro Reggiani.

Aan de muur: Mauro Reggiani (1934)

Welk beroemde kunstwerk had je graag zelf gemaakt of bedacht?

Zo veel! Ik bezocht het Stedelijk Museum in Amsterdam en wilde dat ik alles daar had gemaakt! Van de fotografie van Robert Frank tot de Bauhaus-designvoorwerpen.

Kan kunst de wereld veranderen?

Nee. Kunst is zo losgezongen van de maatschappij vandaag de dag, het is alleen maar toegankelijk voor een kleine groep mensen. Dingen die de wereld wel veranderen, dat zijn: geld, oorlog, revolutie, grote bedrijven, ziekte en armoede.

Vertel eens iets over je expositie?

Dat is een combinatie van oud en nieuw werk. La cittá infinita bestaat uit landschappen van fictieve steden. Ik gebruik steeds dezelfde horizon, zo kan ik eindeloos door blijven gaan. Alsof je in een trein zit en stedelijk landschap voorbij ziet trekken.

Waarom moeten mensen je expositie bezoeken en je werk kopen?

Ze moeten het gaan bekijken als ze niks beters te doen hebben, en ze moeten mijn werk kopen omdat ik een zoon heb en een hypotheek, haha!

Paolo Ventura, Prima giorno del carnavale (2016)

De expositie Mystique Narratives II is te zien tot en met 29 oktober in Flatland Gallery.