GEGERBOYO in de Elleboogkerk

In de nieuwe installatie Eroded Borders richt het Javaanse collectief GEGERBOYO zich op de voortdurend veranderende betekenis van grenzen en territorium. Het werk laat zien hoe deze in de Indonesische archipel door de geschiedenis heen zijn ontstaan en verschoven: van de hindoeïstisch-boeddhistische rijken zoals Mataram en Majapahit en het islamitische Mataram, de koloniale overheersing door Portugal, Groot-Brittannië en voornamelijk Nederland, de Japanse bezetting en uiteindelijk de onafhankelijkheidsstrijd en postkoloniale periode.

Deze historische machtsverschuivingen gingen vaak gepaard met nieuwe vormen van gebiedsafbakening, waarbij grenzen vanaf de zestiende eeuw steeds vaker werden ingezet door koloniale mogendheden om controle te houden over de handel in waardevolle grondstoffen zoals kruidnagel, thee, koffie, suiker, kinine en nootmuskaat. Ze kregen daarbij tastbare vormen, zoals forten, havens en hoge hekken, die niet alleen territoriale macht uitdrukten, maar ook culturele relaties en economische structuren bepaalden. Ook in de wereld van vandaag werkt deze geschiedenis nog door en blijft de afbakening van land een bron van conflict, waarin machtsverhoudingen, religie, etniciteit en ideologie een bepalende rol spelen – vaak ten koste van levens, cultuur en bestaanszekerheid.