Film als venster op de wereld

EYE Filmmuseum

In de depots van Nederlandse musea ligt een enorme rijkdom en diversiteit aan kunstwerken en voorwerpen opgeborgen. Speciaal voor See All This werden kisten en kluizen, kelders en kasten geopend. Johannes Schwartz maakte de foto’s, Annemarijn Vermeij interviewde de beheerders en conservatoren. Deze keer: Rixt Jonkman, registrar, EYE Filmmuseum.

Wat doe je hier precies?

‘Ik houd me bezig met het filmmateriaal dat het archief binnenkomt en dat eruitgaat. Als er materiaal in de collectie wordt opgenomen zorg ik dat dit geregistreerd wordt. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor het correcte verloop van het traject dat wordt gevolgd als we materiaal afstoten. De conservatoren nemen de uiteindelijke beslissingen, maar ik vorm een schakel tussen verschillende afdelingen en mensen.’

Rixt Jonkman in het depot van het Eye Filmmuseum. Foto: Johannes Schwartz

Heb je altijd een passie voor film gehad?

‘Wat mij vooral fascineert in film is hoe je door film een andere wereld kunt betreden: een sprookjeswereld, of een kijkje in een andere cultuur. We hebben van alles: van Rambo tot filmhuis en van amateurfilms tot de grote meesterwerken.’

Wat maakt je werk zo interessant?

‘In het depot staan pallets vol blikken onbekend filmmateriaal dat beschreven moet worden. Het geeft een enorme kick om zo’n blik in handen te krijgen en dan uit te zoeken wat het is. Een tijd geleden kwamen vier pallets aan met films die afkomstig waren van iemand die erotische films draaide als hobby-bioscoopexploitant. Dus toen zat een collega een half jaar allemaal obscure pornofilms te kijken.’

Filmblikken in het depot van het EYE Filmmuseum. Foto: Johannes Schwartz

Doen jullie vaak een bijzondere ontdekking?

‘Een enkele keer duikt er iets bijzonders op. Zo stuitten we in 2011 op De Bertha, een stomme film uit 1913, met Annie Bos in de hoofdrol. De film is geregisseerd door Louis Crispijn, die in Nederland als eerste langspeelfilms maakte. Uit deze periode zijn weinig films bewaard gebleven, dus dat was een echte vondst. Ook hebben we een print van een Disneyfilm die nergens anders ter wereld bekend was. Disney heeft deze kopie van ons geleend voor hun conservering.’

‘…toen zat een collega een half jaar allemaal obscure pornofilms te kijken.’

Wat is het belang van jullie collectie?

‘Wij hebben een heel brede collectie filmmateriaal: van amateurbeelden tot  experimentele films, documentaires tot speelfilms. We hebben een archieftaak voor de Nederlandse speelfilm en bewaren daarom alles wat Nederlands is. Film speelt een belangrijke rol in de cultuur van de 20e eeuw. Onze collectie geeft toekomstige generaties een goed beeld van die cultuur.’

In de collectie van het EYE Filmmuseum zitten behalve films ook talloze filmposters. Foto: Johannes Schwartz

Terwijl Johannes Schwartz foto’s maakte van de collectie van EYE Filmmuseum, liet See All This ook een filmpje te maken om de rijkdom van deze collectie ook in bewegend beeld te laten zien: