Timo de Rijk | ONZE CURATOREN

Timo de Rijk (1963) is gespecialiseerd in hedendaagse vormgeving. Voordat hij directeur werd van het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch was hij hoogleraar designgeschiedenis aan de TU Delft en de Universiteit Leiden. Ook was hij voorzitter van de Rotterdam designprijs, had zitting in de adviesraad van de Gerrit Rietveld Academie, was ambassadeur van platform What Design Can Do en hij is voorzitter van de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers.

Website van Timo de Rijk

Timo de Rijk

De keuzes van Timo de Rijk

MacGuffin

Het derde nummer is net uit en MacGuffin heeft, in nauwelijks een jaar tijd, al een cultstatus bereikt. Vorig jaar werd het tijdschrift verkozen tot Magazine of the Year (Stack Awards voor onafhankelijke tijdschriften). Nadat het Britse designtijdschrift Wallpaper na het vertrek van diens hoofdredacteur Tyler Brûlé een zouteloos vehikel voor interieurarchitecten en meubelfabrikanten was geworden, bleef het even stil op het gebied van designtijdschriften. Het bleek een stilte voor de storm. Een wervelwind met soms obscure tijdschriften als het inmiddels ter ziele Amerikaanse Nest en het Spaanse Apartamento waren weliswaar soms moeilijk te vinden in de kiosk, maar namen al gauw bezit van de hoofden en harten van designliefhebbers. Waar de meeste independents aandacht besteden aan heel persoonlijke interieurs, neemt MacGuffin schijnbaar triviale onderwerpen onder de loep. Het eerste nummer was gewijd aan het bed, het tweede aan het raam en het derde nummer is gewijd aan het touw. Met splijtende teksten over bijvoorbeeld bondage en de betekenis van de knoop, met auteurs als Chris Kabel en Arnon Grunberg, maar vooral met beeld dat uw dagelijkse werkelijkheid voorgoed verandert. Blijf See All This lezen, en koop ook af en toe een MacGuffin!

Ondertussen in Nigeria

Design gaat vaak over de vrolijke kanten van het leven. Terwijl we ergens wel weten dat ten minste een flink deel van ons leven is gevuld met een donkere kant, met verdriet of angst. Het is de tegencultuur die daar wel aandacht voor heeft. Ondanks dat onze wereld vol is van comfort en consumptie, is die alternatieve cultuur nog steeds de voedende bron van vernieuwing. In de popmuziek is de tegencultuur vaak in een mum van tijd algemeen geaccepteerd, zelfs zodanig dat allerlei modemerken de mythe creëren dat je ook als brave burgerman alternatief en tegendraads kunt zijn.

De grootste tegencultuur ter wereld is waarschijnlijk Gothic, dat zijn wortels heeft in de doom-muziek van de jaren tachtig, en nog verder terug in bijvoorbeeld de symbolistische kunst van de negentiende eeuw. Goth staat voor zwart en nacht, voor Weltschmerz en voor zwarte kleding. Goth is bij uitstek westers, althans dat was het tot voor kort. In Corrosia in Almere is een tentoonstelling te zien met het uitdagende thema Gothics in Nigeria. Ja, Afro Goths, waar de omkering van de tegencultuur onmiddellijk aan de orde is, met letterlijk witte make up op het donkere gelaat. 

Met fotografie van Jan Hoek en Stephen Tayo en een installatie van Thijs Jaeger, Rik Laging en Joeri Woudstra.

GOTHICS IN NIGERIA
t/m 25 mei 2019
Corrosia, Almere

Heaven or Hell – Extraordinary Shoe Design

In Kerkrade vragen ze zich af of we alleen schoenen dragen 'omdat ze lekker zitten'? De retorische vraag wordt door het Cube Design Museum zelf al snel met nee beantwoord. Nou denkt natuurlijk helemaal niemand in de wereld dat schoenen alleen functioneel zijn. Kinderen van tien weten feilloos welke sneaker op het schoolplein meetelt, en zelfs ogenschijnlijk hyperfunctionele voetbalschoenen zijn onderhevig aan jaarlijkse modes. En iedereen kent vanzelfsprekend de eeuwenoude fetisj van de damesschoen, met hoge hakken ten faveure van lange benen of ingesnoerde tenen om de aanblik van grote voeten te voorkomen. Heaven voor de liefhebber en Hell voor de gebruiker, neem ik aan, al ligt misschien ook dat genuanceerder. In Kerkrade worden in ieder geval alle sociale en artistieke uithoeken van het schoenendesign verkend. Het Cube Design Museum vaart in designland een fijne, eigen koers met typologische thema's, want eerder toonde het al mooie overzichtstentoonstellingen van fietsen en zelfs toiletten. Het is een wat prikkelende speling van het lot dat nu juist schoenen in Kerkrade worden getoond, terwijl in Waalwijk een paar maanden geleden het innovatieve SLEM failliet ging. Toch zijn daar plannen om een nieuw schoenenmuseum op te richten. Het succes van Heaven or Hell zou wel eens een mooie graadmeter kunnen zijn voor de haalbaarheid van dat museum.

Het brutale respect van Etnomanie

Rotterdam is het multiculti laboratorium van Nederland. Terwijl het Stedelijk Museum Amsterdam zich voor laat staan op de fotografie van Zanele Muholi met zijn [sic] zwarte LGBTQI-identiteit, treedt Rotterdam zonder samengeknepen billen de niet-westerse culturen en hun geschiedenis tegemoet. Style profiler Ellie deed een stevige greep in de enorme collectie antropologische foto's van het Nederlands Fotomuseum en bewerkte geheel naar eigen modieus inzicht de piepkleine documentairekiekjes. Enorme banieren met prints van Gabonese zusjes, Parsi kooplui, krijgers van Nias, Jamaicaanse slaven, Tahitiaanse jongens en een enkele man of vrouw in Zweedse, Duitse of Zeeuwse klederdracht kijken nu op ons neer, niet als voorouders maar als fictieve mode-iconen voorzien van Warhol-achtige kleurvlakken. Bij Etnomanie geen culturele toe-eigening, geen politieke correctheid, maar een brutale, eigenzinnige mode-exercitie. En dus respectvol.